ARABULUCULUK MERKEZLERİ 5. ÇALIŞTAYINDA BAŞKENT ARABULUCULUK MERKEZİ ADINA YAPILAN KONUŞMA METNİ

KONUŞMA METNİ: Arabuluculuk Merkezleri 5. Çalıştayında Başkent Arabuluculuk Merkezi adına yapılan Konuşma Metni= BAŞKENT ARABULUCULUK UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM MERKEZİ’NİN SÜRECE VE MEVZUAT ÇALIŞMALARINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELERİ Merhaba Değerli Meslektaşlarım, Hepinizi saygı ile selamlıyorum. Bu çalıştayı organize eden Gatam Ailesi üyeleri, Aslıhan Işıl Yalınkılınç, Ebru Güneş Tanrıvere, Ece Tepe, Emine Aybüken Yıldırım, Gökçe Özdemir Kahraman, Merve Tanrıvere, Özge Parlak Keresteci, Serdar Serçe ve Seyhan Fesli’ye çok teşekkür ederiz. Ayrıca Gaziantep’te bizi misafir eden ve Arabuluculuk Kurulu Üyesi Arb. Sibel Gürsel’e ve Arab. Abdülkadir Güzel’e teşekkür ederiz. 2 OLAY: ARABULUCULUK CAMİASINDA BU HAFTA TARTIŞILAN 2 ÖNEMLİ KONU VARDI: A – BUNLARIN İLKİ, İstanbul’da görev yapan, Arb. Seher Okşar Kadırgan’ın işverene göndermiş olduğu arabuluculuk davet mektubu sebebiyle, hakkında açılan talihsiz ceza davasıdır. Bu olayla ilgili şu iki tespiti yapmak isterim: 1 – Bu olayda hukuk mekanizmaları ve diğer devlet mekanizmaları kişiye göre işletilmiştir. Bu durum hukuk adına ve demokrasi adına vahim bir durumdur. 2 – Bu olay arabulucuların görevlerini yerine getirirken, mesleğin gerektirdiği hiçbir hukuki korumaya sahip olmadıklarını göstermiştir. 3 – Bu olayda Hukuk İşleri Genel Müdürü Sayın Hakan Öztatar, bir bürokrat olarak görevini en iyi şekilde yapmıştır. 4 – Bu olay kullanılarak, sosyal medyada Sayın Hakan Öztatar üzerinden arabuluculuğa ve arabuluculara yönelik bir karalama ve linç kampanyası yapılmıştır. Sosyal medyadaki tartışmaların, Sayın Hakan Öztatarın şahsı ile bir ilgisi yoktur. Tamamen arabuluculara yönelik bir saldırıdır. BU OLAY VESİLESİYLE ÖNERİLERİMİZ ŞUNLARDIR: 1 – Arabulucular hakkında ceza soruşturması açılması, Adalet Bakanlığının iznine tabi tutulmalıdır. Bu düzenleme yeni arabuluculuk kanunu beklenmeden, derhal yapılmalıdır. 2 – Arabuluculuk disiplin yönetmeliği derhal çıkarılmadır. Arabulucularla ilgili disiplin soruşturma usulleri ayrıntılı düzenlenmelidir. Her şikâyet bir soruşturmaya dönüşmemelidir. 3 – Disiplin soruşturması ile ilgili kararlar yayınlanmalıdır. B – DİĞER ÜZÜCÜ OLAY: Bursa’da taraf vekili meslektaşımızın maruz kaldığı saldırıdır. Maalesef, Avukat ya da arabulucu olarak her zaman bu tür saldırılara maruz kalma ihtimalimiz vardır. Sağlık mensuplarına karşı işlenen suçlarda olduğu gibi, bu tür olaylarda da failler en ağır cezaya çarptırılmalıdır. Toplumda bu yönde bir algı yaratılmalıdır. ARABULUCULUK MERKEZLERİ MEVZUATI: Bu çalıştaya Sayın Adalet Bakanımızın gelmesini beklerken, Sayın Daire Başkanımızın bile gelmemiş olması bende hayal kırıklığı yarattı. Bu durum umarım arabuluculuk merkezleri ile ilgili mevzuat çalışmasının gecikeceği sinyali DEĞİLDİR. 2019 yılı Şubat ayında Samsunda yaptığımız çalıştayda; Arabuluculuk Merkezlerinin mevzuat çalışması ile ilgili dile getirilen husus, arabuluculuk merkezleri ile ilgili mevzuatın 2019 yılı sonuna kadar hazırlanacağı, idi. Şu anda böyle bir düzenlemenin bu yılın sonuna kadar olma ihtimali görünmemektedir. Şu anda bakanlıkta bir mevzuat komisyonu kuruldu. Komisyon arabuluculuk kanununu yeniden yazacak. Merkezler mevzuatı da yeniden yazılacak arabuluculuk kanunu ile düzenlenecek. Bu komisyonun ilk toplantısını eylül ayında yapması hedefleniyordu. Oysa Ekim ayını bitirmemize rağmen komisyon henüz toplanamadı. Mevzuat komisyonunun çalışması beklenecekse, bu çalışma bir yıldan önce bitmez. Arabuluculuk merkezleri ile ilgili yasal düzenlemenin ivedilikle çıkarılması gerekir. Başkent arabuluculuk merkezi 2016 şubat ayında kuruldu. Bizden önce kurulan Samsun Arabuluculuk Merkezi 2014 yılında kuruldu. Arabuluculuk 5 yıldır, bir yasal mevzuata sahip olmadan, fiili olarak hizmet vermektedir. Bu, sürdürülebilir bir durum değildir. Birçok merkez yasal olarak kurulmak için yasal düzenlemeyi beklemektedir. Adi ortaklık olarak kurulan merkezler şirkete dönüşmek için yasal düzenlemeyi beklemektedir. Birçok meslektaş merkez açmak için yasal düzenlemeyi beklemektedir. Arabuluculuk mevzuat çalışmasının ivedilikle hazırlanması gerekmektedir. MERKEZ Arabuluculuk merkezlerinin kurucu ortaklarının mutlaka arabulucu olma zorunluluğu olmalıdır. Ticaret ve sanayi odaları, diğer meslek odaları ve sendikalar tarafından arabuluculuk merkezi açılması ve işletilmesinin sakıncalı olacağını düşünüyoruz. Meslek odalarında arabuluculuk merkezi adıyla kurulan yerlerin, mevzuatta Arabuluculuk Merkezi olarak tanımlanması, akredite edilmesi, dava şartı arabuluculuk başvurusu alabilir duruma gelmesi kabul edilemez bir durumdur. Dava şartı arabuluculuk, dünyanın hiçbir ülkesinde bu kadar geniş uygulanmamaktadır. Ayrıca toplumda dez avantajlı grup olarak kabul edilen ve kamusal nitelikteki kanun hükümleri ile koruma altına alınan; işçilerle ilgili dava şartı arabuluculuk sadece Türkiye’de uygulanmaktadır. Yakında tüketici davaları da, dava şartı kapsamına dahil olacaktır. Arabuluculuğun bu anlamda kamusal faaliyet olması sebebi ile dava şartı arabuluculuğa serbest piyasa faaliyetinden ibaret olarak bakılamayacağı açıktır. Meslek odalarında ve sendikalarda arabuluculuk merkezi açılması Sakıncaları: Arabulucunun bağımsız ve tarafsız olamamasına, Maaşlı arabulucu istihdam edilmesi Bazı dosyalarda gerçek arabuluculuk yapılmaması Etik Kurallara Uyulmaması Ücret tarifesinin ihlal edilmesine İşçi arabulucuların ortaya çıkmasına Haksız rekabet ortaya çıkacaktır. ARABULUCULUK MERKEZLERİ İÇİN TEŞVİK HÜKÜMLERİ GETİRİLMELİDİR: 1 – Merkez çalışanları için SGK prim muafiyeti getirilmelidir. 2 – Merkezler için KDV indirimi getirilmelidir. HARİCEN ANLAŞMALAR, HARİCEN ANLAŞMALAR, arabuluculuk sistemimizin kanayan yarasıdır. Bu problemin çözümü için yasal düzenleme düşünülmelidir. Örneğin ücret tarifesine; arabuluculuk başvurusu yapıldıktan sonra tarafların haricen anlaşması halinde arabuluculuk ücretinin tamamını ödemekle yükümlü olacakları düzenlenmelidir. (Tarifenin 5. Maddesinde bir düzenleme var, ama yetersizdir.) BİR SONRAKİ ÇALIŞTAY: Çalıştay organize etmek gerçekten çok zahmetli bir iştir. Bu yükü bir merkezin omuzlarına yüklemek adil değildir. Bir sonraki çalıştayı düzenleyecek merkezler il bazında koordine olup, çalıştaya bu şekilde talip olmalı ve çalıştayı hep birlikte yapmalılar. Bu çalıştaylar vesilesiyle, arabuluculuğun ruhuna uygun olan ortak çalışma kültürü de yavaş yavaş oluşturulmalıdır. Merkezler çalıştayı 1 yıllık periyot ile yapılmalıdır. Bu tarih her yıl nisan ayı olabilir. Bir sonraki çalıştay Konya ya da Bursa’da olabilir.

Saygılarımla.
27.10.2019
Arb. Av. Yusuf Gözel
Başkent Arabuluculuk Uyuşmazlık Çözüm Merkezi Müdürü